Het begin

Hoe zit het nu precies? Een digitale zoektocht op internet bij het RAZU (Regionaal Archief Zuid-Utrecht) leverde weinig op. Bezoek aan het fysieke archief van het RAZU aan de Karel de Grotestraat hier in Wijk bij Duurstede was noodzakelijk. Aldaar hebben we de strategie bepaald: o.a. zoekwoorden zijn bepaald, hoe pakken we het zoeken aan etc.

Het archief in Wijk bij Duurstede bleek na samenvoeging tot RAZU vanuit een Utrechts Bisschoppelijk Archief materialen over de Parochie en dus de school te hebben ontvangen. Die mappen waren nog niet gedigitaliseerd. Een stapel blauwe stofmappen met mooie veters als sluiting kamen uit de kasten van het archief. Deze verzameling mappen van R.K. Parochie St. Johannes de Doper moesten ons uitkomst bieden, want het was ons duidelijk dat destijds de Pastoor tevens bestuurder was bij het onderwijs van de Jongens- en Meisjesscholen.

Blij verrast werden we door de vondst van de map R.K. Parochie  “1915”.  Op een enorm A2 vergeeld en rommelig opgevouwen papier vonden we de handgeschreven tekst van een petitie!  De petitie was opgesteld in 1915 door een blijkbaar actieve groep ouders waarin simpel werd uitgelegd: “dat het tijd werd voor VO-onderwijs in Wijk bij Duurstede” want kinderen  moesten nu naar Utrecht, Tiel of Culemborg als mogelijkheid tot volgen van M.U.L.O (Meer Uitgebreid Lager Onderwijs) na de Lagere school.  En ja de opleidingen voor machinist of handelsschool vroegen om beter opgeleide jeugd. Er moest over vreemde talen, handelskennis en wiskunde geleerd worden!

De tekst

“Ondergetekenden ouders van schoolgaande en nog niet schoolgaande kinderen verklaren”

“dat de best onderlegde jeugd, de nuttigste leden van der maatschappij  levert”

“dat de tegenwoordige tijd van het opkomende geslacht bij het verlaten van de school in ’t algemeen meer eischt dan de lagere school geven kan “

“dat de kennis van één of meer moderne talen en wiskunde tot de gewone eischen behooren, die men tegenwoordig stelt voor allerlei onderwijsinrichtingen zoals Seminari, Kweekschool, Zeevaartschool, Handelsschool, Machinistenschool, H.B.S. enz… “

“dat het gewoon lager onderwijs op onze jongensschool, hoe goed overigens ook, om genoemde redenen niet aanpast aan de eischen van den tegenwoordigen tijd, in zooverre zij hunne kinderen een breederen grondslag wenschen te verstrekken voor hun toekomstige vorming”

“dat daarom het gewone leerplan der jongensschool hen niet kan bevredigen, maar noodgedwongen zij het moeten aanvaarden.”

“dat zij het openbaar M.U.L.O. niet kunnen, noch mogen prefereren”

“dat  nergens in den omtrek gelegenheid bestaat hunne kinderen M.U.L.O. te laten genieten”

“dat een omwerking van onze Jongensschool in U.L.O. of M.U.L.O. van de hoogste urgentie is, dringen er bij U geacht bestuur ten sterkste op aan en verzoeken we beleefd, doch dringend, de mogelijkheid te willen overwegen, die voeren tot plannen en uitvoering, om binnen den kortst mogelijken tijd, te komen tot een school voor Wijk bij Duurstede, met uitgebreid leerplan ”

“ ’t welk doende

Handtekeningen (voor zover leesbaar): W. Arts, Th. Balvers, de Kruijf, van de Burgh, van de Leemkolk, van Dieten, Janssen, Van Groningen, Van Rijn, Telkamp, Smit, van Haarlem, Bernards, Ariëns, Dikks, Vernooij, van Teeffelen, J.G. Bakkers, van de Goor, C. Jansen, M. Kosterman. E. van den Heiligenberg, Wessels,  C. Peek, Van Lunsen, Vermeij, G. Dirksen, Weijers…

… van circa 35 inwoners van de stad!

De eerste M.U.L.O. in Nederland kwam in 1857, pas in 1920 ging het U.L.O. heten. (De Visser, Lager Onderwijswet)
Op 8 februari 1859 werd door de Raad der Gemeente Wijk bij Duurstede besloten een Openbare school voor lager en meer uitgebreid Lager Onderwijs op te richten (Wim Daniëls in zijn boek MULO) Jarenlang is aan de wens voor U.L.O. géén gehoor gegeven.

De Jongensschool zat vóórdat het gebouw aan het Plantsoen 14 werd neergezet in het gebouw waar momenteel de Fysiotherapie-praktijk Weustink zit, op de Klooster Leuterstraat 24